Groente- en kippenstoofschotel ‘Vitaliteit’

Waarom zou je gevarieerd eten?

Het Voedingscentrum raadt aan om variatie in je voeding aan te brengen. En dan met name bij groente en fruit. Op die manier heb je een grotere kans om alle vitaminen en mineralen binnen te krijgen die je lijf nodig heeft. Waarom is dat? De huidige wetenschap weet eigenlijk nog niet precies wat goede voeding is! Er is meer niet bekend, dan wel bekend. Door de richtlijnen Goede Voeding van de gezondheidsraad te volgen, neem je het zekere voor het onzekere. De Schijf van Vijf is een hulpmiddel om die variatie in je voeding te krijgen. http://www.voedingscentrum.nl/nl/schijf-van-vijf/schijf.aspx. In het voorjaar verschijnt er een aangepaste Schijf van Vijf.

Kritiek op de Schijf van Vijf
De Schijf van Vijf biedt richtlijnen om de gemiddelde Nederlander te voeden, maar heeft wel een paar tekortkomingen zoals:

• teveel eiwit
• tekort aan alfalinoleenzuur
• teveel zout
• tekort aan foliumzuur
• tekort aan ijzer
• tekort aan selenium
• tekort aan voedingsvezels
• tekort aan vitamine D

Tijdens de opleiding bij het Chivo leerde ik te werken met het ViVo-systeem (vitale voeding). Dat is ook de methode die ik hanteer bij de trajecten met proefcliënten. Als mijn hele programma klaar is, dan is het helemaal ingebed en vormt het de basis van het voedingsadvies. Het ViVo-systeem is een beter alternatief voor de Schijf van Vijf, want het zorgt voor een ultimale voeding op alle vlakken en niet op een minimale voeding.

Is het Paleodieet de oplossing?

Ondanks dat overal op internet en in boeken hard wordt geroepen over dat zij het absolute dieet en dé juiste voeding hebben gevonden, mist het vaak een degelijke wetenschappelijke onderbouwing. Zoals bijvoorbeeld het Paleodieet. En waarom is dat belangrijk? Omdat het voor de meeste mensen niet te doen is om alle wetenschappelijke onderzoeken te lezen en daaruit conclusies te trekken. Jij kunt waarschijnlijk die geweldige diëten niet onderuit halen. Of je leest bijvoorbeeld over onderzoeksresultaten die bij muizen zijn uitgevoerd. Terwijl muizen heel anders reageren dan mensen. Dan laat jij je dus gek maken, zodat je voedingsmiddelen zoals brood gemaakt van tarwe laat staan. Of  je durft geen zuivel meer te gebruiken. En je voelt je schuldig als je een appeltaart bakt met suiker. Terwijl jouw lijf een buitengewoon knap systeem heeft om te blijven werken. En er vele back-up systemen zijn ingebouwd, zodat het lijf ook bij tijdelijke tekorten of ziektes gewoon blijft functioneren.

Uitsluiting van voedingsmiddelen
Met het uitbannen van allerlei voedingsmiddelen komt de variatie in gevaar. En door bijvoorbeeld suiker en vet als verboden stoffen te betitelen, maak je het jezelf buitengewoon moeilijk om een bepaalde voedingswijze vol te houden. Met als resultaat dat je weer terugvalt in je oude gewoonten. En als je het wel volhoudt, dan kan het zijn dat er tekorten optreden in je lichaam. Je bent dan misschien wel slank, maar ben je dan nog gezond en vitaal?

Wat zijn vitaminen en mineralen eigenlijk?
Het grootste verschil is dat vitaminen door planten en dieren worden geproduceerd. Mineralen worden zouten genoemd en bestaan uit gesteenten en metalen. De planten nemen ze op uit de grond en als wij de planten eten, dan krijgen wij deze mineralen weer binnen.

Voorbeelden van vitaminen en mineralen
Vitamine A, B en C zijn voorbeelden van vitamine. IJzer, magnesium en natrium zijn voorbeelden van mineralen. De mineralen zijn opgedeeld in spoorelementen en macro-elementen. De spoorelementen komen in heel kleine concentraties voor. Vandaar de naam.

Wat doen vitaminen en mineralen?
Als de macronutriënten koolhydraten, vetten, eiwitten en alcohol fungeren als brandstof en bouwstof, dan zijn de micronutriënten zoals vitamines, mineralen en bioactieve stoffen de gereedschappen en ook bouwstoffen van de cellen in je lichaam.

Wat zijn bioactieve stoffen?
Bioactieve stoffen krijgen we binnen via ons voedsel. Ons lichaam kan functioneren zonder deze stoffen. Ze zijn dus niet essentieel. In tegenstelling tot vitaminen en mineralen. Lees meer over bioactieve stoffen:  http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/bioactieve-stoffen1.aspx.

25 miljoen cellen per seconde
Wist je dat jouw lichaam 25 miljoen nieuwe cellen aanmaakt? Door ondermeer gevarieerd en zoveel mogelijk onbewerkt voedsel te eten, ben je goed bezig je om alle gereedschappen, brandstoffen en bouwstoffen voor die nieuwe cellen, binnen te krijgen.

Hoe herken je bewerkte voedingsmiddelen?
Meestal komt het uit een fabriek waar de ingrediënten allerlei bewerkingen ondergaan. Zodat het langer houdbaar is en er andere vormen van gemaakt kunnen worden. Zoals bijvoorbeeld zoutjes van aardappelmeel worden gemaakt. Of koekjes, gebak en snacks die worden gebakken met transvet. Dit wordt industrieel gemaakt uit plantaardige vetten. Dit transvet is lang houdbaar en makkelijk om te verwerken. Maar omdat het een andere scheikundige structuur heeft gekregen, is het voor ons lichaam lastig om te verwerken. Wil je meer weten over transvet? Lees dit artikel.

Maak goede keuzes zonder schuldgevoel
Het is helemaal niet erg om eens een slagroompunt te eten. Of een patatje mét. Maar probeer dan de andere dagen andere keuzes te maken. Ga weer zelf koken met echte ingrediënten. Neem de tijd. Kook voor drukke dagen vooruit. Vries extra eten in, zodat als je eens geen zin hebt om te koken, er altijd een keuze gemaakt kan worden. En dan kies je misschien minder snel voor een (zoute en vette) kant en klaar pizza. Plan jouw eetplan een aantal dagen vooruit.

Hoe weet ik dit allemaal?
Door het volgen van de opleiding Functioneel Voeden bij Chivo krijg ik (nieuwe) inzichten en leer ik dat er heel veel onzin wordt verspreid. En die inzichten en alles wat ik daar leer, deel ik weer graag met jullie.

Deze stoofschotel is gevarieerd
Geïnspireerd door mijn opleidingsdag van vorige week ging ik aan de slag en maakte deze gevarieerde schotel. Waarvan bijna elke kleur groente is gebruikt: wit, oranje en groen. En verschillende soorten zoals bladgroente, knollen en wortelen. En een mix van eiwitten, vetten en koolhydraten. Bijna alles is van scratch gemaakt, dus geen bewerkte voedingsmiddelen. Alleen de sojasaus, tomatenpuree, kruiderijen en de olie zijn bewerkt. 

De tomatenpuree is belangrijk want dit geeft de juiste smaakbalans aan de zoete groenten zoals pompoen, aardpeer en zoete aardappel. Je kunt ook tamarindepuree nemen. Of een scheut azijn of citroen/limoen. Sumak is ook een zuurmaker. Aan jou de keuze! Maar voeg het per theelepel toe en proef dan hoe het smaakt en voeg evt. meer toe.

Geroosterde bloemkool
Ik raad jou aan om bloemkool voortaan niet meer te koken, maar te roosteren. Dat is echt zo lekker. Het verdelen van de roosjes is even een werkje, maar goed... je krijgt er veel smaak voor terug.

Groente- en kippenstoofschotel ‘Vitaliteit’

Recept voor 6 personen

Benodigdheden:

• 1 zoete aardappel, in blokjes
• 1 bloemkool, verdeeld in kleine roosjes (rooster je de bloemkool, dan heb je nog extra komijnpoeder, zout en donkere aromatische massala (toko) en 2 el. olie nodig om het te kruiden. Anders kook je de bloemkool beetgaar in gezouten water.
• 200 gram spinazie
• 300 gram aardpeer (of vervang door de helft wortel en de helft zoete aardappel), in schijfjes
• 1 klein pompoentje, ik nam een Japanse kombucha die zomaar bij de AH te koop was (die smaakt heerlijk), doorgesneden en ontpit
• 1 prei, in ringen
• Evt. een rode peper, kleingehakt
• Voor de kip(marinade):
• 350 gram (biologische) kip (bijv. kipdijfilet), kleingesneden en 1 uur gemarineerd in de volgende marinade:
• 3 el. à 15 ml. zoete ketjap
• 3 el. à 15 ml. zoute ketjap
• 1 tl. à 5 ml. knoflook uit de knijper
• 1 el. à 15 ml. geraspte verse gemberwortel
• 1 el. à 15 ml. olie om te bakken (bijv. arachide of rijstolie)
• Kruiderij:
• 2 el. kokosrasp
• (lowsalt) zout
• 2 eetlepels tomatenpuree (een tube is handig)
• 1 el. à 15 ml. milde kerrie (bijv. Chan’s of Engelse kerrie)
• 3 tenen knoflook, fijngehakt
• 1 (biologische) kippenbouillontablet
• evt. wat gehakte verse koriander
• 1 liter water of meer naar wens

Roosteren van de pompoen: verhit de oven tot 200 graden C. (liefst op heteluchtstand). Rooster de pompoen gedurende 45 minuten in de oven. Zet na een kwartier de bloemkool erbij op een aparte bakplaat. Laat de pompoen even afkoelen en schep dan het vruchtvlees eruit.

Roosteren bloemkool: leg een stuk aluminiumfolie op een bakplaat en verdeel de gedroogde roosjes erover. Strooi komijnpoeder, massala en zout over de roosjes en besprenkel met olie. Hussel alles goed met de handen door elkaar en zet een half uur of langer in de oven tot de bloemkool bruine randjes krijgt. Schep na een kwartier alles om. Zet apart voor later.

Bak de kip enkele minuten rondom en voeg dan de aardpeer, zoete aardappel en evt. rode peper toe. Laat even meebakken en bestrooi dan met de kerrie, kokos en de knoflook. Schenk het water over de schotel en doe de pompoen, de helft van de prei, bouillontablet en tomatenpuree erbij. Laat zachtjes sudderen tot de groenten gaar zijn.

Schep voorzichtig de spinazie, restant van de prei en de gare bloemkoolroosjes erdoor tot de spinazie is geslonken. Proef of er nog zout moet worden toegevoegd. Bestrooi als laatste evt. met korianderblad. Lekker met (zilvervlies)rijst. Breng het aan tafel verder op smaak sambal badjak. Dit is een heerlijke milde sambal.