Pompoenen, Thanksgiving, Halloween en pompoentaart met sinaasappel en specerijen

Jack 'O Lantern
Wat voor pompoen?
Voor dit recept heb ik eerst een heleboel Amerikaanse recepten bekeken. Uiteindelijk is dit recept ontstaan. En ik moet zeggen dat het een lekker taartje is geworden! De meest geschikte soort pompoen voor dit recept is een Hokkaido. Deze pompoensoort is van origine Japans. De smaak is bijzonder lekker en vergeleken met gewone pompoenen is de voedingswaarde hoger.
Als pompoenen niet worden aangesneden, kunnen ze heel lang worden bewaard. Op een koele en droge plaats zijn ze maanden houdbaar. Bewaar aangesneden rauwe pompoen afgedekt in de koelkast. Eet binnen 2-3 dagen op.

Interessante links over pompoenen

Indianen en het gebruik van pompoenen
De Indianen zijn de oorspronkelijke bewoners van de Verenigde Staten. Door de toestroom van Europese migranten en Afrikaanse slaven eind eeuw, komen zij uiteindelijk in de verdrukking. De Indianen gebruiken in vroeger tijden gedroogde platgewalste pompoenstrips voor het weven van matten voor ruilhandel. Pompoenen maken een belangrijk onderdeel uit van hun dagelijkse dieet. Ook drogen zij pompoenvlees zodat zij een voorraad opbouwen voor tijden van voedselschaarste. Men denkt overigens dat de pompoen vanuit Midden-Amerika in de rest van Amerika terecht is gekomen.

De pompoen en Thanksgiving
In mijn blog van 17 februari 2010 (aardappel- en maischowder) schrijf ik voor het eerst over de Pilgrims. De Pilgrims zijn een religieuze groep mensen die in 1620 Engeland ontvluchten. Na een barre tocht aan boord van het schip de Mayflower komen ze in een ijskoud Massachusetts terecht en moeten zien te overleven.  De meesten blijven aan boord van het schip, overgeleverd aan scheurbuik en besmettelijke ziekten.  Als het voorjaar aanbreekt, is de helft van de groep overleden…..

De overlevenden trekken naar het vasteland waar zij tot hun verbazing in het Engels worden verwelkomd door een Abenaki Indiaan. Later komt hij terug met Squanto, een Indiaan van de Pawtuxet stam. Squanto is door een Engelse zeekapitein als slaaf verkocht, maar ontsnapt naar Londen en keert weer terug naar zijn vaderland. Hij helpt de Pilgrims in hun nieuwe, onbekende wereld  bij het verbouwen van mais, het aftappen van ahornsap van maple trees (ahorn/esdoorn), de visvangst en adviezen over eetbare- en giftige planten. Ook helpt hij mee aan een samenwerking tussen de Pilgrims en de plaatselijke stam van de Wampanoag Indianen. Uiteindelijk leven de stam en de Pilgrims 50 jaar in harmonie met elkaar. Wat helaas een uitzonderlijk voorbeeld blijkt te zijn.

In het najaar van 1621 wordt de eerste mais van de Pilgrims geoogst. Gouverneur William Bradford organiseert een feest om het te vieren en nodigt ook de groep Indianen en hun chief Massasoit uit. Het is de eerste Thanksgiving viering ooit! De komende twee eeuwen wordt Thanksgiving in de staten en koloniën naar eigen inzicht in een bepaalde periode gevierd. In 1863, in het midden van de Burgeroorlog, bepaalt President Abraham Lincoln dat Thanksgiving in de maand november moet vallen.
Het feestmaal van destijds is niet te vergelijken met de huidige Thanksgiving diners met taart en desserts. In dagboeken is teruggevonden, dat in ieder geval gevogelte en hert is gegeten.
De pompoen wordt door handelsbetrekkingen verspreid in Europa. Uiteindelijk wordt het een traditioneel onderdeel van het Thanksgiving-diner. Naast het gebruik als bijgerecht of dessert, wordt het ook in soepen en zelfs bij het maken van bier gebruikt. Thanksgiving wordt altijd de 4e donderdag van november gevierd en valt dit jaar op 24 november 2011.

Het gebruik van uitgesneden pompoenen als lampionnen
Door armoede en hongersnood gedreven, ontvluchten rond 1840 de Ieren massaal het vaderland om hun heil in andere landen te zoeken. Grote groepen vertrekken naar Noord-Amerika. Vanaf 1800 is de aardappel het belangrijkste voedingsmiddel voor arme Ieren. Eén miljoen Ieren sterft als de aardappeloogst mislukt en een tyfus- en cholera-epidemie de kop opsteekt.  Zij nemen het Ierse gebruik van jack-'o-lanterns, de uitgeholde pompoenen met uitgesneden gezichten en voorzien van lichtjes mee naar hun nieuwe wereld. Oorspronkelijk gebruiken zij knolrapen als lampion. In Amerika ligt het gebruik van pompoenen meer voor de hand en.... een traditie is geboren. Er zijn veel verhalen over de oorsprong van de knollenlampion. Eén van de bekendste gaat over de smid Jack. Hij komt op een avond de duivel tegen, die hem mee wil nemen naar de hel. Met een list lokt Jack de duivel in een boom en krast een kruis in de stam van de boom, zodat de duivel de boom niet kan verlaten. Als de duivel belooft, dat hij Jack nooit naar de hel stuurt, haalt hij het kruis weg. Na zijn dood mag hij niet naar de hemel, maar ook niet naar de hel….en is hij gedoemd te dolen op aarde. De duivel gooit Jack nog een gloeiend kooltje na. Jack steekt het kooltje in een knol en heeft nu een lantaarn om zijn eeuwige weg mee te verlichten...

Halloween
Volgens de oude Iers-Keltische kalender begint het jaar niet op 1 januari maar op 1 november. De Kelten geloven dat op Oudejaarsavond (31 oktober) de wereld tussen de levenden en doden vervaagt. Deze avond wordt Samhain (uitspraak Saun, het Ierse woord voor de maand november) genoemd. De geesten mengen zich onder de levenden en helpen de druïden (Keltische priesterstand) bij het voorspellen van de toekomst. Onlangs overleden mensen worden herinnerd, grote heilige vuren worden ontstoken, dieren en oogst geofferd en het feest van de doden wordt gevierd. Het dragen van maskers geldt als bescherming tegen geesten die kwaad willen doen.
Uiteindelijk mengt Samhain met Romeinse en later met Christelijke gebruiken en wordt de naam Halloween gebruikt. De naam is afgeleid van Hallow-e'en, ofwel All Hallows’ Eve, (Allerheiligen-avond), de avond voor Allerheiligen en All Saints Day.  

In de negende eeuw vermengt een Europees christelijk gebruik zich met het Halloweenfeest. Op Allerzielen - 2 november – gaan in lompen gehulde christenen in de dorpen rond en bedelen de bewoners om zielencake (brood met krenten). Voor elk brood beloven ze een gebed uit te spreken voor de dode verwanten van de gulle gever. Om de kans om in de hemel te komen te versnellen. Daar komt waarschijnlijk het "Trick or Treat" spelletje vandaan en zijn het uiteindelijk kinderen die op 31 oktober verkleed de deuren langs gaan.

Wat eet je met Thanksgiving?
De traditionele gerechten met Thanksgiving, lijken wel wat op de Nederlandse traditionele kerstgerechten. Zoals garnalensalade, pompoensoep, kalkoen, aardappelpuree,  zoete aardappels (met marsmallows), geglaceerde wortelen, sperziebonen, spruiten, cranberry- of appelsaus, appel- pecan- en pompoentaart.

De meeste pompoentaarten worden gekruid met nootmuskaat, kaneel, gemberpoeder, piment of kruidnagel. Ik probeerde een combinatie van sinaasappelrasp en –sap en kardemom. De semolina bindt de taart. Misschien kun je daarvoor maismeel nemen (polenta). Of gewoon bloem. Kwestie van proberen…

Natuurlijk kan een recept nu niet ontbreken. Daarom mijn recept van pompoentaart. Gewoon lekker op een dag als vandaag….met hagel, regen en een koud weekend in het vooruitzicht!




Pompoentaart met sinaasappel en specerijen

Benodigdheden:
  • de bodem:
  • 250 gram tarwebloem (met weinig gluten)
  • ½ tl. zout
  • 170 gram koude boter
  • 100 gram kristalsuiker
  • 7 el. koud water
  • met boter ingevette springvorm van 26 cm. doorsnede
  • de vulling:
  • 500 gram gare pompoen (van een middelgrote pompoen) gepureerd
  • 125 ml. crème fraîche
  • 100 gram semolina (smida, semola, tarwegries, grof of fijn van durum/harde tarwe, verkrijgbaar bij Turkse, Marokkaanse, natuurvoedings- of Italiaanse winkels)
  • 125 gram (oer)suiker
  • rasp en sap van één grote sinaasappel
  • 1 heel ei + 1 dooier
  • 3 eiwitten, stijfgeklopt
  • ¼ tl. zout
  • 10 kardemompeulen, zaadjes fijngestampt of gemalen
  • ½ tl. kaneel
  • ½ tl. koekkruiden
  • 1 (maat) tl. baksoda
Bereiding:

Meng de bloem, suiker en zout en volg de methode van de blog van 29/9/10 of snijd de boter met twee messen in de bloem tot knikkers. Sprenkel het koude water over het deeg en meng met een vork of paletmes/spatel tot het één massa vormt. Met koele handen kan het deeg even kort tot een deeg worden gevormd/gedrukt. Het is niet de bedoeling om het deeg te kneden. Wikkel het in plasticfolie en leg een half uurtje in de koelkast.

Hou een klein stukje deeg apart. Rol het overige deeg op een licht bebloemd werkvlak met een bebloemde deegroller tot een cirkel en drapeer in de vorm. Druk met het overgebleven stukje deeg, het deeg rustig in de vorm. Rek het deeg niet teveel uit, dan blijft het deeg tijdens het bakken ook mooi van vorm. Prik gaatjes in het deeg, dek af met plasticfolie en zet enkele uren in de koelkast (of vries het deeg in).

Bak ca. 10-15 minuten op 200 graden C. tot het deeg lichtbruin is. Verhit de oven tot 220 graden C.


Pompoenmengsel
Meng de pompoenpuree met alle ingrediënten, vouw de eiwitten als laatste door het mengsel. Vul de bodem met de pompoenvulling en plaats in het midden van de oven. Verlaag na 10 minuten de temperatuur naar 180 graden C. Bak 35-40 minuten tot de bovenkant stevig aanvoelt. Haal uit de oven en laat even afkoelen. Neem uit de vorm en laat verder afkoelen. Kan lauw of koud worden gegeten. Evt. met poedersuiker bestoven of met een schepje lobbige slagroom.




Reacties