Wat voor eieren eten wij met de Pasen?
Bij Pasen horen eieren! Van chocolade natuurlijk… en kippeneieren. Wij vinden het heel normaal om eieren te eten. Zelf koop ik standaard iedere week een doos biologische eieren. Over de leefwijze van de kippen in legbatterijen is inmiddels veel gezegd en geschreven. Met ingang van 2012 is het voor de 27 EU-landen verboden om kippen in een legbatterij/legkooi te houden. Momenteel worden legbatterij-eieren niet meer rechtstreeks aan consumenten (via supermarkten) verkocht, maar worden ze geëxporteerd of verwerkt in voedsel, zoals sauzen (mayonaise!) en banket. Of alle landen in 2012 het verbod voortvarend aanpakken is nog maar de vraag! Plannen om een verrijkte legkooi te gebruiken, zijn vanwege dierenwelzijn afgewezen en daarvoor in de plaats komt een systeem van koloniehuisvesting, waarbij de kippen meer leefruimte, een legnest, zitstokken en strooisel krijgen. Boeren die toch zijn gestart met de verrijkte legkooi, kunnen tot 2017 doorgaan, daarna moeten ook zij overstappen op koloniehuisvesting.
Koloniehuisvesting de oplossing?
Bij het zoeken naar filmmateriaal over het houden van kippen in koloniehuisvesting, kwam ik een schokkende Duitse film tegen. Dat het hier om een kippenboer gaat, die zijn dieren letterlijk en figuurlijk laat verrotten, mag duidelijk zijn. Dat niet iedere kippenhouder zo met zijn dieren omgaat, neem ik ook onmiddellijk aan. Ook al worden de kippen nog zo goed verzorgd, het blijven legfabrieken.
Om het beeld compleet te maken, heb ik onderaan deze blog ook filmpjes geplaatst van legkippen in legbatterijen, scharrelkippen, rondeelkippen en biologische houderij.
Hoeveel ruimte hebben legkippen eigenlijk?
In het volgende lijstje zie je wat voor ruimte de hennen eigenlijk hebben en of ze naar buiten kunnen:
- Legbatterijen 550 cm2 per kip, 18,2 hennen/m², kan niet naar buiten
- Verrijkte kooien 750 cm2 per kip
- Koloniehuisvesting 800 cm2
- Volière eieren etages in stal 10 hennen/m2, kan niet naar buiten
- Scharrelkip 1111 cm2 per kip, in stal 9 hennen/m², kan niet naar buiten
- Rondeelkip 6,7 hennen/m2, kan naar buiten
- Vrije uitloop 1111 cm2 per kip, in stal idem als scharrelkip, maar heeft buiten 4 m2
- Gras ei kip in stal 7 hennen/m2, maar heeft buiten 2,5 m2
- Biologisch 1666 cm2 per kip, in stal 6 hennen/m2, maar heeft buiten 4 m2, grotendeels begroeid
Is de rondeelstal kipvriendelijk?
Een bijzondere manier van legkippen houden is de rondeelstal. Er zijn nog maar weinig rondeelstallen in Nederland en de ronde vorm van de stal is nog niet lang in gebruik. Het lijkt erop dat de hennen in de rondeelstal het relatief goed hebben. Zie voor een impressie het geplaatste filmpje. Rondeeleieren zijn verkrijgbaar bij AH en ondanks dat ze door de dierenbescherming gelijk zijn qua dierenwelzijn aan biologische eieren, zijn ze dat wettelijk niet omdat de uitloop naar buiten kleiner is.
Feiten en cijfers over de legkip
Een paar feiten: 2% van alle kippen worden biologisch gehouden. In Nederland leven ruim 30 miljoen (!) legkippen, 46% in legbatterijen, 40% ‘scharrelt’ (met duizenden in hele grote schuren en kunnen niet naar buiten) en 12% beschikt over een vrije uitloop naar buiten. Al deze kippen leggen bij elkaar bijna 9,5 miljard eieren. Zo’n negentig procent van de in ons land gelegde eieren is bestemd voor de export. Leghennen die in de kooien leven zijn het meest productief. Deze kippen leggen 329 eieren per kip per jaar terwijl hennen in ‘scharrel’ systemen 298 eieren per kip per jaar leggen.
Zijn kippen die naar buiten kunnen gelukkiger?
Kippen die daglicht krijgen, schijnen minder angstig te zijn en een betere stofwisseling te hebben. De biologische kip heeft de meeste ruimte en kan naar buiten, maar het is per boerderij erg verschillend hoe de buitenmogelijkheden zijn geregeld. Het schijnt dat het voor de hennen (dat geldt voor alle type houderijen) heel belangrijk is om niet te abrupt in de open buitenruimte te komen. Dat is een natuurlijke wetmatigheid en heeft o.a. te maken met angst voor roofdieren/vogels. De overgang van binnen- naar buiten dient geleidelijk te gaan en het liefst hebben zij een beschermende haan in de buurt.
Waarom pikken biologische kippen meer soortgenoten dood?
Het aandeel dood gepikte kippen is het hoogst in de biologische kippenhouderij, hun snavels worden nl. niet gekapt. Ik heb teruggevonden dat wilde boskippen 60% van hun tijd besteden aan het zoeken naar eten. Men denkt dat het pikken van legkippen ondermeer komt door verveling en stress. Zij komen in een stal gemakkelijker aan hun voedsel en gaan zich vervelen. Is een kip eenmaal tot bloedens toe gepikt, dan is de beste oplossing om de kip buiten de stal te plaatsen tot de kip genezen is. Anders loopt de kip het gevaar dood gepikt te worden. Het is dus niet allemaal halleluja voor niet gekapte kippen en het is goed om daar bij stil te staan.
Hoe en waarom worden de snavels gekapt?
Voor een kip is de snavel erg belangrijk. Zij gebruikt hem voor eten en drinken, voor het verzorgen van haar veren en om een nest te bouwen. In de snavel zit een groot aantal zenuwen en hij is erg gevoelig. Bij batterijkippen en scharrelkippen zonder uitloop worden de snavels gekapt. Dit wordt gedaan om het verenpikken tegen te gaan. Zonder verdoving wordt een deel van de boven- en ondersnavel afgebrand. Dit snavelkappen gebeurt om verenpikken en kannibalisme te voorkomen.
Hoe hou je de eieren van de verschillende type houderijen nog uit elkaar?
Op elk ei staat een eicode gestempeld. Het eerste getal geeft het type houderij aan. 0 is biologisch, 1 is vrije uitloop, 2 is scharrel en 3 is kooi. Twee letters geven het land van herkomst aan, gevolgd door een zevennummerige code van de kippenboerderij.
Beter Leven kenmerk Dierenbescherming één ster
De Dierenbescherming geeft met het Beter Leven kenmerk aandacht aan diervriendelijke producten. Eén ster staat voor een grote verbetering van dierenwelzijn. Deze wordt toegekend aan producten die een belangrijke stap in de goede richting zijn. Ze zijn vergelijkbaar met scharreleieren, maar gaan op een aantal aspecten verder. Zo hebben de leghennen een overdekte uitloop en krijgen ze dagelijks extra graan en maagkiezel, waardoor ze hun eten beter kunnen verteren.
Deze eieren zijn bij één supermarktketen (Super de Boer) verkrijgbaar. Twee sterren staan voor producten die qua dierenwelzijn beter scoren, maar nog niet zo goed als biologische producten. De meest diervriendelijke producten, waaronder biologische, krijgen drie sterren.
Beter leven kenmerk met twee sterren
Deze eieren zijn te bestempelen als ‘vrije uitloopeieren-plus’. Ze gaan op een aantal punten verder dan de vrije uitloopeieren. Zo hebben de leghennen naast een vrije uitloop ook minimaal 8 uur per dag toegang tot een overdekte uitloop, en krijgen ze dagelijks extra graan, en strobalen om zich mee te vermaken.
Beter leven kenmerk met drie sterren
Dit keurmerk staat alleen op de meest diervriendelijke producten. Naast biologische eieren dragen ook Rondeeleieren het Beter Leven-kenmerk van de Dierenbescherming met drie sterren.
Kooi eieren | Scharrel eieren | Vrije uitloop eieren | Biologische eieren | |
Logo | ||||
Labelling | Code 3 | Code 2 | Code 1 | Code 0 |
Bezettingsgraad | 18,2 hennen per m2 | 9 hennen per m2 | 9 hennen per m2 | 6 hennen per m2 |
Vloer | Draadgaas, hellend | minimaal 1/3 strooisel | Minimaal 1/3 strooisel | Minimaal 1/3 strooisel |
Aankleding | Geen strooisel, nest of stok | Strooisel, nest, stok | Strooisel, nest, stok | Strooisel, nest, stok |
Uitloop naar buiten | Nee | Nee | Ja | Ja |
Voer | Geen normen | Geen normen | Geen normen | Biologisch, geen GMO |
Lichamelijke ingrepen | Snavel branden verboden | Snavel branden toegestaan | Snavel branden toegestaan | Snavel branden verboden |
Meer informatie
Kijk voor meer gegevens over (leg)kippen, keurmerken, etc. ook eens op de volgende links:
EKO-keurmerk: www.biologica.nl of www.skal.com.
Demeterkeurmerk: www.demeter-bd.nl
IKB-eierkeurmerk: www.ei-info.nl
Beter Leven: www.beterleven.dierenbescherming.nl
Wat voor recept staat er vandaag op de blog?
Na het lezen van dit artikel rijst de vraag: met welk type ei maak jij het volgende borrelhapje of voorgerecht? Het is een sesam eirol en vol Oosterse smaken. Bovendien is het makkelijk te maken en ziet er leuk uit!
Sesam eirol
 |
| eirol met kruidenkaas en ham |
Borrelhapje of voorgerecht voor 4 personen
Benodigdheden:
- 3 eieren
- 1 el. (15 ml) Japanse sojasaus
- 1 el. (15 ml) sesamzaadjes
- 1 tl. (5 ml) sesamolie
- zout/peper
- 1 el. (15 ml) zonnebloemolie
- 75 gram roomkaas
- 1 klein teentje knoflook, puree
- 1 bosje waterkers, kleingesneden (hou wat apart voor garnering)
Bereiding:
Klop de eieren met de sojasaus, sesamzaadjes, sesamolie en peper en zout. Verhit de olie in een grote antiaanbakpan en giet het eimengsel in de hete olie, zorg dat de eieren zich over de hele pan verdelen. Bak tot de omelet stevig is. Laat even in de pan afkoelen en laat op een groot bord verder afkoelen. Roer de knoflook door de roomkaas en breng op smaak met zout en peper. Meng er tenslotte de waterkers door. Verspreid de roomkaas over de afgekoelde omelet en rol stevig op. Verpak in plasticfolie en leg een uurtje (of langer) in de koelkast. Snijd in vingerdikke plakken en verdeel over bordjes, garneer met een toefje waterkers.
Variaties
- Door het vervangen van de naturel roomkaas door bijvoorbeeld roomkaas knoflook-kruiden of andere smaken (philadelphia).
- Neem ipv waterkers, tuinkers of rucola
- Rol plakken gerookte zalm, rookvlees, achterham of rauwe ham mee.
Reacties