Zoetzuur van komkommer, pruimenjam met calvados, pruimenjam met port, meloen-pruimenchutney, perenchutney en mangochutney

In navolging van mijn blog van gisteren ook vandaag een paar recepten waar eigenaren van een grote tuin en andere enthousiastelingen met groenten en fruit aan de slag kunnen met weck- en jampotten. Ik gedachten zie ik grote pannen pruttelen.... Mijn ouders kookten vroeger ook regelmatig allerlei soorten chutneys. Een nicht van mij heeft ook allerlei creatieve chutneys verzonnen. Recepten volgen...

Nog even een stukje over het gebruik van schone potten. Waar het om gaat is de potten zo schoon te maken, dat er zo weinig mogelijk sporen van bacteriën etc. in de potten achterblijven, zodat deze zich niet kunnen vermenigvuldigen en schimmel- of ziek makende concentraties bacteriën bevatten. Dat kan op verschillende manieren:

- de potten zorgvuldig wassen in warm sop (of soda), afspoelen en 20 minuten in de oven op 120 graden, op deze wijze worden de potten ook gesteriliseerd. Zorg dat je de potten niet aan de binnenzijde vastpakt. Rubbers in kokende soda wassen.

- 3 x meedraaien in de afwasmachine (op hoge temperatuur).

- (gevulde)potten in pan met goedsluitende deksel plaatsen. Wikkel iedere pot in een doek, zodat ze niet tegen elkaar stoten en barsten. Gebruik je weckpotten, sluit dan de deksels met beugels en rubber ringen. Alles ook weer uitermate goed gereinigd. In kokend water met soda, naspoelen met heet schoon water. Omgekeerd op schone theedoek laten uitdruipen en opdrogen. Ook onderin de pan een (thee)doek leggen. Giet zoveel koud water in de pan dat de potten tenminste twee centimeter onderstaan. Vul de pan tot maximaal 2 centimeter van de rand. Deksel op de pan en op zacht vuur aan de kook brengen. Temper het vuur en laat water 15 minuten koken. Draai vuur uit. Laat water afkoelen. Zet potten op een droog vlak om te voorkomen dat ze barsten. Laat ze een nacht staan. Tijdens dit afkoelen ontstaat een gedeeltelijk vacuüm. Bij het gebruik van jampotten, zullen de deksels ook vacuüm vast komen te zitten.

-een paar eetlepels sodazout oplossen in kokend water en hiermee de potten wassen, schoonspoelen en op schone theedoeken omgekeerd tot gebruik laten liggen.

Welke methode je kiest, hangt een beetje af van de inhoud van de potten. Hoe hoger het suiker- en/of azijngehalte van de inmaak, hoe hoger de conserverende werking zal zijn. Ik maak zelf altijd chutneys en ik volg de laatste methode voor het bewaren. De chutneys blijven jaren goed! Chutneys bevatten dan ook azijn en suiker. Jam gekookt van geleisuiker light (ja dat bestaat...), zou ik eerder bewaren in potten die uit de oven komen. Door de hete potten (ook bij jam(potten)) direct na het vullen te sluiten en op een doek om te keren en laat afkoelen, ontstaat een vacuüm wat zorgt dat de inhoud langer bewaard kan worden.

Zoetzuur van komkommer

6 jampotjes of 5 weckflessen van 1/2 liter

Benodigdheden:

* 1 kilo schoongemaakte komkommer (zonder schil en zaadlijsten, in blokjes)
* 3/4 liter azijn
* 750 gram suiker
* 10 kruidnagels
* stukje pijpkaneel

Bereiding:

Van azijn, suiker en kruiden een dunne stroop koken. De komkommer in stroop zolang laten koken tot ze zacht en doorschijnend worden. Dan over brandschone potten verdelen.

Pruimenjam met calvados

4 à 5 potten

Benodigdheden:

* 1 kilo zoete pruimen (kan ook onrijp, dan wordt de jam dikker)
* sap van 1 citroen
* 1 borrelglas calvados (of whisky)
* 1 deciliter water
* 750 gram kristalsuiker

Bereiding:

Pruimen doormidden, ontpitten. Alle ingrediënten in een pan en een nacht op kamertemperatuur laten staan, zodat de smaken goed kunnen intrekken. Breng al roerend aan de kook en laat ongeveer 25 minuten zachtjes koken. Voeg de suiker toe en blijf roeren tot deze is opgelost. Laat de jam inkoken tot de gewenste dikte. Dit duurt ca. 20 minuten. Hete jam in potten op natte doek vullen. Afsluiten, omdraaien en na afkoelen op koele droge plaats bewaren. Zeker een jaar houdbaar. Geopend in de koelkast minstens een maand.

Pruimenjam met port

recept voor ongeveer 4 potjes jam

Benodigdheden:

* 1 kilo geleisuiker
* 1 kilo donkere sappige pruimen (ontpit) in stukjes
* halve deciliter rode port (bij voorkeur Tawny)
* staafmixer

Bereiding:

Zet de schone potten omgekeerd op een theedoek. Doe de pruimen en suiker in een pan met dikke bodem en breng aan de kook. Roer zo nu en dan. Laat zonder deksel op de pan vijf minuten zachtjes doorpruttelen. Mix van het vuur af met de staafmixer tot de jam vrij glad is geworden. Roer de port door de gelei en laat nog een minuutje zachtjes koken. Zet de potten op een natte doek en vul tot de rand. Schroef onmiddellijk de deksels er stevig op en zet de potten 10 minuten omgekeerd neer. De jam op kamertemperatuur bewaren, gebruikte potten in de koelkast bewaren. Om te voorkomen dat een aangebroken pot gaat schimmelen, is het raadzaam bij gebruik de jam met een schone lepel eruit te halen.




Meloen-pruimenchutney

recept voor 3/4 liter

Benodigdheden:

* 1 kilo pruimen
* 1 middelgrote netmeloen (of galia)
* 1 kopje pitloze rozijnen
* 4 kruidnagelen
* geraspte citroenschil
* 500 gram bruine basterdsuiker
* 1/2 liter rozemarijnazijn (of andere, leg dan zelf een takje rozemarijn erbij)

Bereiding:

Meloen schoonmaken en in blokjes snijden. Pruimen halveren en ontpitten. In wijde pan met dikke bodem de meloenblokjes, halve pruimen en alle andere ingrediënten al roerend aan de kook brengen. 1/2 - 3/4 uur laten pruttelen zonder deksel op pan. Kruidnageltjes eruit vissen en op natte doek in schone weckpot of jampot scheppen. Wel eerst cellofaan voordat de deksel erop gaat, anders werkt het zuur van de chutney in op de deksels. Maanden/jaren te bewaren. Ook na opening.

Perenchutney

Recept voor 3 grote potten

Benodigdheden:

* 2,5 kilo rijpe peren, geschild en in vieren verdeeld
* 2 groene paprika's, in reepjes
* 1 kopje natte gemberbolletjes, grof gesneden
* 1,5 kopje rozijnen, gewassen
* 3,5 kopje suiker
* 3 kopjes appelazijn
* 1/2 theelepel zout
* 8 kruidnagels en pimentkorrels
* 3 stukjes pijpkaneel

Bereiding:

De klokhuizen van de peren eruit snijden en de peren in blokjes snijden. De kruidnagels, pimentkorrels en kaneel in een doekje binden. De peren met alle ingrediënten en het doekje in de pan scheppen en breng al roerend de inhoud aan de kook en laat, terwijl je af en toe roert, minimaal een half uur zachtjes pruttelen. De massa kookt op deze manier in. Je kunt controleren of de chutney goed is, door een druppel van de chutney op een schoteltje te laten vallen. Even laten afkoelen. Loopt de druppel iets uit, dan is de chutney goed. Is de chutney te dun, dan kookt je deze nog wat door. Het doekje haal je uit de chutney en schept het op een natte doek over in schoongemaakte potten. Deze chutney is ook heel lang te bewaren.

Mangochutney

recept voor 1 grote pot

Benodigdheden:

* 750 gram niet geheel rijpe verse mango's in stukjes
* 250 gram suiker
* 1 gesnipperde ui
* 4 eetlepels rozijnen
* 1 geperst teentje knoflook
* 1 theelepel zout
* 1 theelepel gemberwortelpoeder (djahé)
* 1/2 theelepel garam masala (te koop op de markt en toko's, eventueel te vervangen door kerriepoeder)
* 1,5 deciliter kruidenazijn

Bereiding:

Breng in een pan 1,5 deciliter azijn aan de kook. Voeg alle ingrediënten toe en breng alles tot het kookpunt. Laat het minimaal 45 minuten zachtjes pruttelen tot een dikke chutney ontstaat. Overscheppen in een schone pot. Deze chutney is in de koelkast ongeveer 3 maanden houdbaar.